Γι’ άγνωστους λόγους έχουµε δύο Μονές Καλαµίου(!), την παλιά και τη νέα, σε απόσταση 200 µ. τη µία από την άλλη. Είναι αφιερωµένη στην Κοίµηση της Θεοτόκου και βρίσκεται 4 χλµ. ανατολικά του Ατσίχωλου.
Και τα δύο Μοναστήρια είναι αγκιστρωµένα στη δεξιά όχθη του Λούσιου ποταµού. Είναι Μοναστήρια αρκετά όµοια µε τη Μονή Φιλοσόφου. Η παλιά Μονή κουρνιάζει µέσα σε βράχο. Η νέα Μονή είναι σε µέρος οµαλό· και αυτή είναι ίσως η αιτία που δηµιουργήθηκε η νέα, η εύκολη πρόσβαση…
Η παλιά, όπως είπαµε, είναι εντός βράχου µήκους 50 µέτρων και πλάτους 4,20. Πότε να ιδρύθηκε η παλιά, άγνωστο· όµως, υπάρχει κτητορική επιγραφή στο Καθολικό της που αναφέρει το έτος, 1705!
Η ονοµασία της, κατά πάσα πιθανότητα, προήλθε από τα πολλά καλάµια που έχει η περιοχή. Η παλιά Μονή είναι περιτειχισµένη µε ψηλό τείχος το οποίο φέρει πολεµίστρες εν είδει φρουρίου. Το Καθολικό έχει τοιχογραφηθεί το έτος 1705 από τον κρητικό αγιογράφο Πέτρο τον «Πεδιώτη». Η ιστορία του διπλανού χωριού, του Ατσίχωλου, είναι βυζαντινή· γιατί, λοιπόν και η Μονή Καλαµίου να µην είναι βυζαντινή;
Το υψόµετρο της νέας Μονής -αλλά και της παλιάς- είναι 300 µ. Η νέα Μονή είναι συνέχεια της παλιάς. Πότε ιδρύθηκε η νέα είναι άγνωστο. Το Καθολικό αναγράφει το έτος 1713. Έχει κι αυτή τοιχογραφηθεί από τα αδέλφια, Πέτρο και Μιχαήλ «Πεδιώτες», µε δαπάνη του άρχοντα της Καρύταινας Αθανάσιου Κουλά. Η νέα Μονή αποτελείται από δύο κτίρια: το Καθολικό και ένα δυώροφο που στεγάζει τα κελλιά και τους βοηθητικούς χώρους.
Το Καθολικό είναι τετρακιόνιος ναός µε τρούλλο σε σχήµα εγγεγραµµένου σταυρού. Το εσωτερικό είναι διαστάσεων 9.30×5.90. ∆υστυχώς, ελάχιστες γραπτές µαρτυρίες έχουµε για την ιστορικότητα της Μονής· η χρονολόγηση ξεκινάει από το 1763. Λέγεται, πως, η Μονή στη µεγάλη της ακµή, έφτασε να έχει 70 Μοναχούς. Κάποιοι από τους Ηγούµενους ήταν: Παΐσιος Μάλεσης (1705), Ιωάσαφ Κουντούρης (1713), Κάλλιστος Κωστόπουλος (πρίν από το 1763), Γεννάδιος Μαραγκούλης (1763), ∆ιονύσιος ∆ηµόπουλος (1763), Άνθιµος Αργυρόπουλος (πρίν από το 1763), ∆ιονύσιος Κωστόπουλος (1718)… Η Μονή, όπως και τ’ άλλα Αρκαδικά Μοναστήρια, πρόσφερε τα πάντα στον Αγώνα του ‘21 και για το λόγο αυτό την εκδικήθηκε ο Ιµπραήµ και την πυρπόλησε το έτος 1826! Απ’ εδώ και στο εξής η Μονή περνάει δύσκολες µέρες και µε Β.∆. του Όθωνα διαλύεται το 1834 επειδή είχε λιγότερους από 6 καλογήρους… Όµως οι εντός κι εκτός του Ατσίχωλου πατριώτες, ζούσαν µε το όνειρο να ξαναλειτουργήσει το Μοναστήρι του Καλαµίου, κάτι που πέτυχαν το 1980. Με δαπάνη, του Νίκου Γαϊτανάρη, έγινε η διάνοιξη του αµαξωτού δρόµου και το 1999 η βελτίωσή του. Μέσα από τον δρόµο αυτό πέρασαν τα υλικά και από το 1988 ξεκίνησαν οι αναστηλωτικές εργασίες. Η Μονή Καλαµίου είναι γυναικεία και ανήκει στη Μητρόπολη Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως. Για να φθάσει κανείς σε αυτή πρέπει να περάσει από το χωριό Ατσίχωλο.
Πρόκειται, για ένα γραφικό Μοναστήρι της Γορτυνίας, και ένα από τα 25 στελεχωµένα µε ανθρώπινο δυναµικό, Αρκαδικά Μοναστήρια, που αξίζει να επισκεφθεί ο επισκέπτης που θα επιχειρήσει να κάνει περιδιάβαση των Γορτυνιακών Μονών. Εορτάζει στις 15 Αυγούστου καθώς και στις άλλες ηµεροµηνίες που έχουν σχέση µε την Παναγία…